EDITORIAL: Afera e përgjimeve - nga çka frikohen politikanët shqiptarë?

Afera e përgjimeve në Maqedoni është një prej skandaleve më të mëdha në këtë shtet. Qytetarët e Maqedoisë po dëshmohet se kanë qenë minjë për eksperiment, respektivisht në një formë të ekzagjeruar të spektaklit "Big Brother" ky gjithçka përcillet, në çdo moment përgjohen dhe dikush i përdor bisedat e tua edhe më intime për të kushtëzuar apo përdorur kundër teje në ndonjë moment të caktuar. 

Në publikimin e parë të përgjimeve, z.Zaev, lideri opozitar maqedonas publikoi edhe përgjime të liderëve politik të shqiptarëve të Maqedonisë. Ishin thuajse në të tre rastet biseda private, apo profesioale që nuk ndërlidheshin me krim, probleme, apo skandale. 

Për dallim prej kolegëve të tyre shqiptarë, ata maqedonas, sidomos këta të VMRO-së në pushtet, ishin aq të lirë në komunikimet përmes telefonave. Edhe skenarët më të errët i aranzhonin përmes celularëve duke qenë shumë të sigurtë se ato nuk do të dalin dhe se askush nuk mund t'i përgjojë, se ata janë shteti, respektivisht "kushërini" i tyre i madh nuk do të lejojë që dikush të nxjerr, përgjojë apo të "keqpërdorë" bisedat e tyre. 

Por ja që ndodhi. Bile edhe vet bisedat e "kushërinit", shef i shërbimeve sekrete ishin top temë javën që lam pas duke aranzhuar marrëveshjet politike, redakturën e lajmeve, njoftim për bugosjet e montuara, gjoksrrahjen se ai është shefi, e kështu me radhë.

Qytetarët presin skandale edhe nga politikanët shqiptarë. Një gjë e tillë nuk mendoj se do të dal në publik, për një arsye të vetme. Kjo me siguri nuk është se Zaevi, apo dikush tjetër po tenton t'i mbroj shqiptarët apo disi të ngjashme. Skandale të politikanëve shqiptar mund t'u dal vetëm me kamera të montuara, apo "buba" të vendosura nëpër vendet ku janë bërë ato vepra të pahijshme apo vepra tjera që nuk do të donin të ndaheshin me publikun. 

Arsyeja është se politikanë tanë, qytetarët shqiptarë të Maqedonisë gjithmonë e kanë ditur se dikush ua përgjon telefonat, se dikush ka vërë veshin ne jetën e tyre private dhe publike. Për atë edhe gjithmonë bisedat "e nxehta" janë lënë të bëhen në "katër sy" e jo përmes telefonave apo pajisjeve tjera teknologjike. 

Për atë, jemi skeptik se mund të dalë ndonjë skandal i ndonjë politikani shqiptar për keqpërdorime apo raste tjera të ngjashme. Me këtë nuk duam të themi se ata janë "engjuj" apo të privuar nga vepra të tilla, por janë më të kujdesshëm duke qenë në dijeni se "dikush po na ndjekë".

Nga bisedat që i dëgjojmë prej shumicës së politikanëve shqiptarë, droja e vetme e tyre është që mos të dalin në shesh dashuriçkat e tyre, aferta me dashnoret e tyre, se për gjëra tjera janë shumë komod dhe lutja e vetme e tyre te Zaevi është që veç dashuriçkat mos na i nxjerr në shesh, tjetër send çka të kesh mos prit fare. /albtime

24,02,2014 - editorial për portalin www.albtime.com

Abstrakt - Roli i ndërmjetësimit në pajtimin e qytetarve (AlbMkSrb)

Sipas Ligjit për ndërmjetësim të Republikës së Maqedonisë, ndërmjetësimi është definuar si mënyrë alternative e zgjidhjes së kontesteve. Edhe pse në ligj janë definuar vetëm një pjesë e kontestve të cilat përfshihen në fushëverpimin e ndërmjetësimit, ekzistojnë edhe lëmi të tjera apo fusha që lirisht apo më mirë të shprehemi janë më të përshtatshme për të gjetur zgjidhjen përmes ndërmjetësimit.

Në traditën e vendeve tona, sidomos në atë shqiptare, qofshin ata të Shqipërisë, Kosovës apo Maqedonisë, kanë ekzistuar edhe këshille të ndryshme që janë kryer veprime para institucionale, apo jashtë instituciale për zgjidhjen e kontesteve mes palëve. Bile në raste të caktuara kjo formë ka pasur veprim edhe më të fuqishëm se veprimet dhe vendimet institucionale. Vendimet e këshilleve për pajtim kanë qenë shumë më të respektuara se vet akgjykimet gjyqësore, pasi se për mos respektimin e të njëjtave janë parapa sanksione të ndryshme shumë të rënda për personin si dhe për familjen e tij.

Gjatë ushtrimit të profesionit të mediajtorit të licencuar, kam pasur disa raste ku të më kërkohet të kryej një rol të tillë të ndërmjetësimit. Konkretisht të zgjidhjes së problemit në mes të personave fizik, qofshin të lidhjes së gjakut apo edhe më të largët të cilët kanë ardhur deri te mospajtimi kryesisht për shkak të  problemeve të pazgjidhura pronësoro juridike.

Në kohë të sotit, këto këshille kanë vdekur, kurse, procedura e ndërmjetësimit është një prje masave e cila mund t’i zëvendësojë këto masa dhe veprime të cilat do të jenë në dobi të qytetarëve me qëllim të zgjidhjes së kontesteve dhe mbajtjen e lidhjeve familjare në formë të mirë.

Ajo që më teprë i ka intriguar dhe tërhequr është mbajtja të fshehtë problemin e tyre, mundësia që të ulen bashku familjarët dhe të diskutojnë problemet, por edhe ruatja e imazhit të familjes.

Me anë të kësaj mase:

-          Ndihmohet ruajtja e raporteve të mira familjare;

-          Zgjidhjen e kontesteve familjare;

-          Shmangien e harxhimeve të shumëta për procedura ekpertize, vlerësimi, gjyqësore etj;

-          Zgidhjen e problemeve më shpejtë

-          Ruajtjen e sekreteve familjare; etj

 Skraćeni životopis

M-r. Миљазим Мустафа, дрзавен советник во Министерсртво за правда, член на кабинетот на последните четири министра за правда, лиценциран медијатори, член на Управен одброр на Комората на Медијаторите на РМ. Исто така член на работната група – правда RCC (Регионалниот совет за соработка).

* * *

„Улогата на медијацијата во помирувањето на граѓаните“

М-р Миљазим Мустафа

Според постоечките законски форми, медијацијата е дефинирана како алтернативен начин на решавање на споровите. И покрај тоа што во законите се дефинирани полињата каде што може да се опфати медијацијата, постојат и ред други полиња каде има простор за медијацијата и каде нормално не се доаѓа во судир со законите што ги уредуваат медијабилните спорови.

Во традицијата на нашите земји, а посебно во регионите кај што живеат Албанците, било тоа во Албанија, Косово или Македонија, во минатото постоеле различни совети кои вршеле пара-институционални активности за решавање на споровите помеѓу страните. Дури и во одредени случаи ова форма на мирување имало посилни дејствија отколку судските одлуки, бидејќи за непочитување на истите биле предвидени многу построги санкции за страните, било тоа да се колективни или индивидуални.

Во денешно време, овие совети скоро да не постојат, а постапката за медијација може да се смета како една од начините кои може да ги заменуваат истите и да ги доведе страните до доаѓање до решенија, поточно до решавање на споровите а исто времено и подобрување на добрите семејни односи.

Во време на извшување на професијата како медијатор, сум имал неколку прилики каде што се бара да се заврши таква медијација. Поточно за посредување во решавање на проблемите помеѓу физичките лица, било тоа од исто крвно сродство, соседи или подалечни познаници, кои дошле до спор воглавно заради нерешени имотно правни односи.

Во текот на овие постапки, тоа што повеќе ги интересирал страните а и во иднина може да ги доведе до медијација е фактот дека се држи во тајност спорот, се чува угледот на фамилијата, како и можноста да се дискутираат слообдно сите проблеми кои ги имаат.

Во ваквите случаи, медијацијата им овозможува:

-          Чувањето на добрите семејни односи;

-          Решавањето на семејните спорови брзо, ефтино и ефикасно;

-          Држењето во тајност на семејните проблеми и тн.

 Skraćeni životopis

M-r. Миљазим Мустафа, државен советник во Министерсртво за правда, член на кабинетот на последните четири министера за правда, лиценциран медијатори, член на Управен одброр на Комората на Медијаторите на РМ. Исто така член на работната група – правда во „RCC“ (Регионалниот совет за соработка).

* * * 

"Uloga medijacije u pomirenju građana"

M-r.  Milazim Mustafa

Prema postojećim pravnim oblicima, medijacija je definirana kao alternativni način rješavanja sporova. Premda zakoni definiraju područja u kojima se medijacija može prakticirati, postoje i niz drugih područja u kojima ima prostor za medijacije i gdje obično se izbjegava sukob s zakonima koji reguliraju medijabilne sporove.

U tradiciji naših zemalja, a osobito u regijama u kojima žive Albanci, bilo da je  Albanija,  Kosovo ili Makedonija, u prošlosti bilo je različitih vijeća koja su izvršavale  parinstitucionalne aktivnosti za rješavanje sporova između suprotstavljene strane. Bilo je slučajeva u kojim je ovaj oblik posredovanja prouzrokovao snažnije radnje nego sudske odluke. Za nepoštovanje i zanemarivanje istih, bile su predviđene znatno strožije sankcije za strane, neovisno dali su to bile individualne ili kolektivne.

Danas, ovi savjeti gotovo da i ne postoje, a postupak medijacije  može se smatrati jednim od načina koji ih može zamijeniti i dovesti suprotstavljene strane da dođu do rješenja, preciznije   do konačanog rješavanje sporova i istovremeno poboljšavajnje i uspostavljanje dobrih obiteljskih odnosa.

U vrijeme prakticiranja medijaciske popstupke kao medijator, imao sam nekoliko prilika  gdje je bilo potrebno izvršiti medijaciju na osnovu slične vještine prilazu i rješavanje određenog spora. Konkretno za posredovanje u rješavanju problema između pojedinaca, bilo da su strane  iz istog krvnog srodstva, susjedi ili daleki poznanici, koji su došli do spora uglavnom zbog nerješenih imovinskih i pravnih odnosa.

Tijekom sponenutog postupaka, veći interes strane i u budućnosti može dovesti do medijacije je činjenica da se taj spor čuva u tajnosti, time se štisti ugled obitelji i prilika za raspravu o svim problemima koji ih imaju. U takvim slučajevima, medijacija omogućuje:

·         održavanje i zaštita dobrih obiteljskih odnosa;

·         brzo, jeftino i učinkovito rješavanje obiteljskih sporova,

·         održavanje tajnost obiteljskih problema, itd.

 Skraćeni životopis

M-r. Milazim Mustafa, državni savjetnik u Ministarstvu pravosuđa, član kabineta posljednjih četiri ministra pravosuđa, licencirani medijator, član Upravnog odbora Komore medijatora Republike Makedonije. Također je član radne skupine - Pravda u "RCC" (Vijeće za regionalnu suradnju).